Czy są tu osoby, którym hiszpańskie wino kojarzy się z tylko… sangrią? Mamy nadzieję, że nie. Oczywiście, orzeźwiający drink na bazie czerwonego wina, świeżych, sezonowych owoców i lodu jest doskonałym wyborem w upalny letni dzień. Jednak Hiszpania to jedna z najbardziej różnorodnych winnych destynacji na świecie, która oferuje nam szeroki wybór win czerwonych, białych, różowych czy musujących. Opisanie ich wszystkich w jednym artykule jest praktycznie niemożliwe. Spójrzmy zatem na te najbardziej popularne.
Hiszpańskie wina w gronie światowych liderów
Zanim jednak przejdziemy do najsmaczniejszej części, poznajmy kilka faktów. Hiszpania z 138 regionami winiarskimi jest jednym z trzech największych producentów wina na świecie (za Francją i Włochami). Klasyfikacja win hiszpańskich odbywa się według dwóch głównych kryteriów – czasu dojrzewania i miejsca pochodzenia. Pierwsze kryterium dzieli się w tym przypadku na kategorie:
Joven – oznacza, że wino nie dojrzewało w beczce. Najlepiej spożyć je w czasie dwóch lat od zabutelkowania.
Roble – to wino, które w beczce dojrzewało kilka miesięcy.
Crianza – najpopularniejsza kategoria dla hiszpańskich win czerwonych. Oznacza, że wino dojrzewało co najmniej 2 lata, z czego przez pół roku w beczce (dotyczy tylko win czerwonych). Z kolei białe i różowe muszą dojrzewać przez co najmniej rok, w tym 6 miesięcy w beczce.
Reserva – w przypadku win czerwonych czas dojrzewania wynosi co najmniej 3 lata, z czego rok w beczce, a białych lub różowych – minimum dwa lata, z czego 6 miesięcy w beczce.
Gran Reserva – to wino, które dojrzewało przynajmniej 5 lat, w tym 18 miesięcy w beczce (dla win czerwonych) albo minimum 4 lata, w tym przez pół roku w beczce (dla win białych i różowych).
W przypadku drugiej kategorii wyróżniamy z kolei:
Vino de Mesa — czyli wino spełniające wymogi technologiczne oraz sanitarne, ale pochodzące z winogron o nieustalonym pochodzeniu i jakości. Vino de la Tierra — w tym przypadku wiemy, z którego regionu Hiszpanii pochodzi trunek. Vinos de Calidad con Indicacion Geografica – wina, które nie spełniają wymogów DO. Denominacion de Origen — wino produkowane w określonym regionie winiarskim, spełniające wymogi organu nadzorczego, między innymi w zakresie szczepów winorośli czy technik upraw i produkcji. Denominacion de Origen Calificada — ta kategoria jest obecnie zarezerwowana wyłącznie dla dwóch rodzajów win hiszpańskich: Rioja oraz Priorat, a oznacza wysokiej jakości trunki produkowane z zachowaniem szeregu restrykcyjnych reguł i charakteryzujące się wysokimi cenami. Vino de Pago – wino z taką etykietą oznacza trunek wyprodukowany w konkretnej, renomowanej posiadłości.
Rioja – królowa hiszpańskich stołów
Wiele z najbardziej znanych hiszpańskich win jest czerwonych — i nie bez powodu! Są one idealnym dopełnieniem dla kuchni środkowej Hiszpanii, gdzie powstają jedne z najlepszych czerwonych win w tym kraju. Oto trzy najbardziej popularne odmiany vino tinto:
1. Rioja
Synonim hiszpańskiego wina. Region La Rioja jest położony w dolinie rzeki Ebro i jest jednym z zaledwie dwóch regionów, które uzyskały prestiżową klasyfikację DOC. Czerwone wina Rioja mogą mieć różne smaki i style, od lekkich, świeżych i owocowych do tanicznych, głębokich i złożonych. Możemy spodziewać się w nich aromatów ciemnych owoców pestkowych (wiśni i śliwek) z nutami ziół i wanilii. Wina są zazwyczaj wytrawne i średnio intensywne, z umiarkowaną do wysokiej kwasowości.
2. Ribera Del Duero
To chyba drugie najpopularniejsze hiszpańskie czerwone wino, produkowane w północnym regionie Castilla y León. Jego nazwa pochodzi od położenia obok rzeki Duero. Prawie całe produkowane tu wino jest czerwone, w dużej części z winogron tinto fino (regionalna nazwa tempranillo). Inne odmiany to cabernet sauvignon, merlot, malbec i garnacha. Wina z Ribera del Duero są zazwyczaj bardziej intensywne niż te z Rioja.
3. Priorat
Drugi z dwóch hiszpańskich regionów DOC, położony w Katalonii. Priorat jest znany z pełnych smaku czerwonych i jednych z najdroższych hiszpańskich win, co wynika ze stosunkowo niskich plonów. Wina tego rodzaju są ziemiste w smaku z wyczuwalnymi aromatami czarnych owoców, dymu, jagód i ziół.
Nie tylko czerwone!
Mimo że zwykle myśląc o najbardziej kultowych hiszpańskich winach, przychodzą nam do głowy czerwone trunki, to równie godne uwagi są wina białe. Są one produkowane na całym półwyspie i odzwierciedlają ogromną różnorodność winogron, smaków i technik produkcji wina. W rzeczywistości, najczęściej uprawiana w tym kraju winorośl – airén – jest biała, chociaż jest głównie używana do produkcji brandy. Oto trzy przykłady hiszpańskich białych win, których warto spróbować:
1. Albariño
To wspaniale orzeźwiające, lekkie wino jest produkowane w północno-zachodniej Hiszpanii i Portugalii, a zwłaszcza w regionie Rias Baixas w Galicji. Dobrej jakości Albariño jest kwaskowate i znajdziemy w nim nuty brzoskwini, melona oraz cytrusów. Niezastąpione z owocami morza czy grillowaną rybą.
2. Godello
Podobnie jak Albariño, Godello to rodzaj winogron uprawianych w Galicji, a konkretnie na niewielkim obszarze winiarskim Valdeorras. Mimo że przez wiele lat trunek ten pozostawał praktycznie zapomniany, aktualnie przeżywa swoje odrodzenie. Wina z rodzaju Godello są wytrawne z wyczuwalną nutą mineralną i aromatami cytrusów, jabłek lub melona. Doskonałe jako dodatek do duszonej ośmiornicy czy grillowanej, tłustej ryby.
3. Biała Rioja
Tak, wina z Rioja są zazwyczaj czerwone, ale wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że region ten produkuje również niezwykle smaczne, białe wina, znane jako Rioja Blanco. Są one zazwyczaj produkowane z winogron viura, chociaż malvasia, biała garnacha i białe tempranillo są również powszechne. Biała Rioja może być lekka i świeża lub bogata i orzechowa, a bardziej pełne odmiany są często starzone przez ponad dekadę.
Świat hiszpańskich win jest pełen różnorodności i niespodzianek w kwestii smaku. Degustacja win z tego słonecznego kraju to przygoda obowiązkowa, którą trzeba przeżyć nawet, gdy jest się kilka tysięcy kilometrów od Półwyspu Iberyjskiego!
