Bigos jest jedną z ulubionych potraw wigilijnych podawanych do stołu w wielu polskich domach. Mimo długiego procesu jego wykonania, wiele z nas tęskni za jego smakiem i nie wyobraża sobie Świąt Bożego Narodzenia bez niego. Przez lata bigos doczekał się wielu ciekawych odmian, a wiedza na temat ich przyrządzania okazuje się najważniejsza spośród wszystkich przepisów.
Historia bigosu wigilijnego
Pierwsze wzmianki o tej potrawie pochodzą jeszcze z XVII wieku, jednak tamtejszy bigos nie przypominał zanadto tego, który gotujemy obecnie. Istniejące zapiski mówią nawet o bigosie bez kapusty! Na początku jego historii, głównym składnikiem wykorzystywanym do tworzenia bigosu było siekane mięso z ryb oraz raków. Do całości aplikowano różne dodatki smakowe takie jak pietruszkę, cebule, ocet, a nawet kwaśne owoce. Bigos niejednokrotnie doprawiany był cytryną, limonką oraz agrestem. W najstarszych źródłach świadczących o istnieniu tejże potrawy znaleźć można bigos w odmianie słodkiej, do której dodawano rodzynki i cukier.
W dzisiejszym świecie mało kto byłby w stanie zjeść XVII-wieczny bigos, który słabo przypomina danie, jakie znamy dziś. Odmian pierwotnego bigosu było bardzo wiele, a jedna z nich przerodziła się w potrawę, jaką znamy dzisiaj. Wersja ta była znana jako bigos hultajski i była ubogą wersją prawdziwego bigosu. Uważano, że danie to powinno posiadać jak największe ilości mięsa i egzotycznych składników, a nie pospolitej i ogólnodostępnej kapusty.
Rodzaje bigosu wigilijnego
Do czasów obecnych zachowało się kilka najpopularniejszych odmian bigosu stosowanych jako potrawy wigilijne. Warto wspomnieć o legendarnej odmianie, która nosiła nazwę „bigos z wiwatem” i była bardzo popularna wśród naszych przodków. Charakteryzował ją sposób przygotowywania. Naczynie z bigosem zakrywano ciastem, by następnie rozpocząć gotowanie. Po jakimś czasie pod wpływem temperatury i ciśnienia, pokrywka naczynia wylatywała w powietrze. Było to oznaką, że potrawa jest gotowa do spożycia. Do dnia dzisiejszego zachowały się następujące odmiany bigosu:
- Bigos litewski – klasyczny bigos na bazie kapusty doprawiony kwaśnym jabłkiem.
- Bigos hultajski – potrawa z drobno pokrojonym mięsem oraz z dodatkiem słoniny.
- Bigos myśliwski – charakteryzują go wyraźne kawałki dzikiego mięsa. Najczęściej wykorzystuje się mięso zająca lub sarny. Doprawiany jest jagodami jałowca.
- Bigos węgierski – jest to najciekawsza odmiana bigosu dla osób lubiących intensywny smak. Doprawiana jest ostrą papryką oraz śmietaną.
-
Jak wykonać tradycyjny bigos wigilijny?
Obecnie bigos wykonywany jest na bazie kapusty oraz różnego rodzaju mięsa. Do potrawy wigilijnej w trakcie gotowania najczęściej dodaje się suszone grzyby, śliwki, cebulę i różnego rodzaju przyprawy. W niektórych domach bigos nasącza się winem czerwonym, co dodatkowo podsyca jego smak i aromat. Warto wspomnieć, że bigos nie jest potrawą kaloryczną i z powodzeniem mogą ją spożywać osoby na diecie. Aby bigos uzyskał swój docelowy charakter, należy gotować go kilka dni. Aby otrzymać klasyczny bigos postny, który najczęściej jest podawany w polskich domach na wigilię, można zastosować podobne proporcje składników bez dodawania mięsa. Jak wygląda przepis na tradycyjny polski bigos wigilijny?
- Cebula 1 szt.
- 2 kg kiszonej kapusty
- Ząbki czosnku 4 szt.
- Liście laurowe 4 szt.
- 80 ml oliwy
- Kilka ziaren ziela angielskiego, jałowca oraz pieprzu
- 150 g suszonych śliwek
- 70 g rodzynek
- 70 g suszonych grzybów
- Szklanka miodu pitnego lub wina czerwonego
- Szczypta soli, cukru oraz pieprzu
Aby przygotować bigos wigilijny, należy posiekać kapustę i zebrać jej sok. Następnie lekko podgrzać cebulę. W garnku umieścić kapustę i zalać jedną szklanką wody i podgrzać. Kolejnym krokiem jest dodanie do całości pozostałych składników i duszenie na najmniejszym ogniu przez około godzinę. Kolejnego dnia po podgrzaniu możemy dodać do potrawy miód pitny lub wino oraz śliwki i rodzynki i ponownie gotować około 1 godzinę. Całość należy pozostawić na noc i trzeciego dnia znowu gotować przez około godzinę. Można wtedy doprawić potrawę.
Materiał Partnera
