Kiedy zaczynamy interesować się winem, ale jeszcze nie jesteśmy ekspertami, najprościej poznawać jest nowe smaki poprzez wino odmianowe. Takie które w całości lub większości produkowane jest z jednej odmiany winorośli.
W ten sposób możemy spróbować najbardziej typowych smaków, zastanowić się co naprawdę lubimy i jakie aromaty wina najbardziej nam pasują. Może będzie to Riesling, Chardonnay lub Sauvignon blanc. A jeśli wolimy czerwone to może Pinot noir, Syrah, Merlot, Cabernet Sauvignon lub Malbec.
Jest ponad 130 nazw odmian, które możemy spotkać na etykietach butelek a stylów wina jest jeszcze więcej. Inaczej przecież smakuje cabernet sauvignon z Europy a inaczej z Chile.
Myślenie o winie przez pryzmat odmian wydaje się dość oczywiste. Na każdej etykiecie jest to obecnie jedna z kluczowych informacji. Kiedyś jednak w winnicy rosły po prostu różne odmiany, które w miarę jak dojrzewały trafiały do kadzi wszystkie na raz i nikt się nie zastanawiał, co tam właściwie ma. Oczywiście niektóre odmiany są znane od wieków np. Riesling można było pić już w XV w., ale było to związane bardziej z lokalnymi uprawami, niż przemyślaną polityką myślenia o szczepach.
Było też wiele historii o tym, że ktoś w Nowym Świecie kupił określone sadzonki, ale zostały one zamienione i wyrosło mu coś zupełnie innego. Nikt się nie przejmował. Teraz jednak, kiedy na półkach mamy takie bogactwo win z całego świata, które często pijemy po raz pierwszy w życiu, szczepy są podstawowym kryterium wyboru wina. Nawet jeśli najbardziej lubimy smak beczki i uważamy że kupaż to cywilizacja, warto na początek zrobić sobie taki eksperyment.
Najlepiej zacząć od wina ze średniej półki – przecież nie wiemy, czy to będzie nasz smak. Najlepiej po prostu pójść do sklepu i coś sobie wybrać kierująć się rekomendacją sprzedawcy i dostępnością.
Ciekawe może być też porównanie różnych win jednego producenta, które będą się różniły odmianą winogron. Na potrzeby zdjęć do tego artykułu przyjrzałam się bliżej winom Cono Sur – dużego producent z Chile, który jest znany ze swoich ekologicznych projektów.
Jakie białe odmiany winorośli warto przetestować na początek?
Riesling
Ostatnio to moje ulubione białe wino. Pachnie cytrusami, jest dobre zarówno młode jak i po wielu latach, wytrawne i słodkie. Wyróżnia je to, że winogrona dojrzewając nie tracą kwasowości, więc smak jest bardziej złożony i strukturalny. Riesling oczywiście kojarzy się przede wszystkim z krajami niemieckimi, ale jest uprawiany na całym świcie, zwłaszcza że lubi chłodniejszy klimat. Chile ma ogólnie świetne warunki do uprawy winorośli a różnica temperatur pomiędzy dniem i nocą sprzyjają uzyskaniu właściwej kwasowości.
Chardonnay
Osoby które nie piją rieslinga zwykle decydują się na Chardonnay. Jest bardziej owocowe. Z aromatami brzoskwiń, jabłek i ananasa lub wanilii, jeśli trafiło do dębowej beczki.
Ta niezwykła owocowość, beczkowatości i fakt, że jest to jedna z najbardziej uniwersalnych geograficznie białych odmian sprawia, że jest tak bardzo popularne i cenione. Z win chilijskich to na pewno najbezpieczniejszy wybór. Smakowało mi dużo bardziej niż
Sauvignon blanc.
Ale ja i tak wolę rieslinga. Lubię też bardzo Gewurztraminer. To dobry aperitif i wino na specjalne okazje, bo jest pikantne, aromatyczne i bogate. Bardzo łatwo też rozpoznać jego typowe aromaty korzeni, liczi, rachatłukum, róży i marakui. Gewurztraminer z Cono Sur był nawet na moich zajęciach z kursu sommelierskiego jako przykład wina z tej odmiany o bardzo dobrym stosunku ceny do jakości.
Sauvignon blanc także cenione jest za swoją owocowość, która kojarzy się z nutami cytrusów, agrestu czy fiołków. Może być też zaskakująco maślane.
Jakie czerwone odmiany winorośli warto przetestować na początek?
Z Nowym Światem najbardziej kojarzy mi się Carmenere. Oczywiście nie było tam kiedyś żadnych autochtonicznych odmian winorośli, które dałoby się pić ze smakiem. Wszystkie popularne obecnie odmiany zostały sprowadzone do Chile z Europy.. Ponieważ jednak w Chile nie było groźnej dla winogron epidemii filoksery, są tu obecne szczepy, które we Francji skąd pochodzą zostały zdziesiątkowane.
Carmenere przywieziono do Chile w XIX w, ale winogrodnicy byli pewni, że uprawiają Merlota. Zwłaszcza, że ma podobny aromat czerwonych owoców, jeżyn i cynamonu i dobrze smakuje beczkowe.
Osobiście najbardziej lubię Pinot noir. To wino podobnie jak riesling lubi chłodny klimat. Jest dość trudne w uprawie, bo musi mieć dobrą glebę i klimat, ale odwdzięcza się wyjątkowym aromatem owocowym, kwiatowym i ziołowym, gdy zbierane jest dojrzałe. Wyróżnia je też piękny jasny kolor.
Jest też oczywiście przepyszny Syrah, który zrobił karierę w Nowym Świecie, w miejscach gdzie jest za ciepło na uprawę Pinot Noir. To jedno z ulubionych czerwonych win w Polsce, bo wina są szczodre, czekoladowe i pieprzne.
Przeciwieństwem takiego wina jest Merlot, które ma niższą kwasowość i nie wymaga beczki. Osobiście nie jestem fanką, ale ponieważ Merlot jest tak popularne w USA to ma szczególne miejsce w popkulturze, zwłaszcza w filmach jak Bezdroża czy Diamonds are forever.
Dużo lepszym wyborem będzie Cabernet Sauvignon. Odmiana ta jest uprawiana na całym świecie i ceniona za swój porzeczkowy i korzenny aromat. Często w produkcji wykorzystuje się dębowe beczki, dzięki którym nabiera nut czekoladowych.
Lubię też Malbec z Nowego Świata, bo dobrze pasuje do grilla. Idealne czerwone wino na polskie warunki i do tego ten piękny ciemny kolor!
